8 fascinerende feiten over de Axolotl (2024)

Axolotls (uitgesproken als ak·suh·laa·tls) zijn watersalamanders die slechts op één plek in het wild voorkomen: het Xochimilco-meer in Mexico-Stad. Deze ernstig bedreigde amfibieën zijn ook populair als huisdier en worden in gevangenschap gefokt voor wetenschappelijk onderzoek vanwege hun unieke vermogen om lichaamsdelen terug te laten groeien. Habitatvernietiging en de introductie van invasieve vissoorten hebben geleid tot een dramatische afname van de axolotlpopulatie.

Deze amfibieën zijn klein van formaat, zijn verkrijgbaar in verschillende kleuren en behouden hun larvale eigenschappen gedurende hun hele leven. Hun ongewone uiterlijk, vaak met een felroze huid en hoofdtooien met ruches (wat in feite hun kieuwen zijn), heeft ze geliefd gemaakt bij veel fans over de hele wereld. Deze solitaire dieren zijn niet onvriendelijk of asociaal, maar worden ook graag met rust gelaten. Ze zijn volledig in het water levende dieren, dus als je ze als huisdier houdt, kun je geen directe interactie hebben, maar ze zijn vermakelijk om naar te kijken.

Ontdek de meest fascinerende feiten over de axolotl, van hun eigenzinnige paringsdansen tot hun verbazingwekkende regeneratieve eigenschappen.

1. Axolotls zien er hun hele leven uit als baby's

Axolotls zijn ‘neotenische’ wezens, wat betekent dat ze geslachtsrijp worden zonder hun larvale kenmerken te verliezen. Dus hoewel veel amfibieën, zoals desalamander, uiteindelijk longen zullen ontwikkelen en op het land zullen leven, behouden axolotls hun kenmerkende gevederde externe kieuwen en blijven in het water leven. Dit betekent ook dat hun tanden zich nooit ontwikkelen en dat ze afhankelijk zijn van een zuigmethode om voedsel te consumeren.

Soms blijft hun mond tijdens het eten een paar seconden open na het slikken, waardoor het lijkt alsof ze glimlachen. Bepaalde axolotls hebben een licht opstaande mond die ook de indruk wekt dat ze de hele tijd glimlachen, maar helaas voor hoopvolle eigenaren van gezelschapsdieren is dat niet het geval en slechts een kwestie van schijn.

2. Ze komen oorspronkelijk uit één plek ter wereld

De inheemse habitat van de axolotl verkeert in grote problemen. Ooit gevonden in twee hooggelegen meren in Mexico-Stad, zijn deze wateramfibieën in het wild nog maar op één locatie te vinden: het Xochimilco-meer in het zuiden van Mexico-Stad. Hun voormalige huis, het Chalco-meer in centraal Mexico-Stad, werd drooggelegd om overstromingen te voorkomen. Xochimilco is teruggebracht tot een reeks kanalen, en axolotls zijn schaars vanwege het verlies van hun leefgebied en de introductie van roofzuchtige karpers en tilapia.

3. Ze zijn vleesetend

Axolotls zijn vleesetende dieren: ze eten alles, van vissen en wormen tot insecten en schaaldieren. Ze zijn niet bijzonder kieskeurig en eten vlees dat dood of levend is. In gevangenschap eten ze vaak artemia, reepjes runderlever, regenwormen, vispellets en meer. Jonge axolotls, en mensen met een ontoereikende voedselvoorziening, kunnen kannibalistisch zijn en een aanhangsel van een nabijgelegen familielid afbijten.Gelukkig kan de gewonde axolotl, dankzij hun vermogen om te regenereren, het afgehakte lichaamsdeel gemakkelijk terug laten groeien.

4. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende kleurpatronen

De kleurpigmentatie en patronen van axolotls zijn het resultaat van vier verschillende genen.In het wild zijn axolotls meestal bruin of zwart met gouden of olijfkleurige stippen. Net als andere salamanders kunnen ze ook hun kleur aanpassen om zich beter te camoufleren met hun omgeving.

De lichter gekleurde axolotls, waaronder albino, leucistische (met verminderde pigmentatie) en roze, komen vaker voor bij dieren die in gevangenschap zijn gefokt. De gevederde kieuwen langs de achterkant van het hoofd van een axolotl zijn ook gepigmenteerd, met name in de felrode tint die wordt aangetroffen bij albino-axolotls.

5. Ze kunnen lichaamsdelen regenereren

Een aantal amfibieën en vissen zijn in staat staarten en ledematen te regenereren, maar axolotls gaan nog een stap verder door kaken, ruggenmerg, huid-, eierstok- en longweefsel en zelfs delen van hun hart en hersenen te regenereren. Bovendien kan een axolotl zijn hele leven blijven regenereren.

De regeneratieve vermogens van de cellen van dit dier zijn van groot belang voor onderzoekers die dit vermogen naar mensen willen vertalen. Dit is een opmerkelijk vermogen: "Als een axolotl een ledemaat verliest, groeit het aanhangsel terug, op precies de juiste maat en oriëntatie. Binnen enkele weken verdwijnt de naad tussen oud en nieuw volledig."

6. Ze hebben een groot genoom

Met 32 ​​miljard DNA-basen en een genoom dat tien keer zo groot is als dat van een mens, is het sequencen van het DNA van axolotls een uitdaging voor wetenschappers.Maar het is een belangrijke, omdat het onderzoekers zal helpen ontdekken hoe de axolotl stamcellen gebruikt om weefsel te regenereren.Wetenschappers hebben al twee genen geïdentificeerd die worden gebruikt bij de regeneratie van axolotls.Omdat de regeneratieve vermogens van axolotls zo indrukwekkend zijn, blijven wetenschappers hun onderzoek uitbreiden naar andere interne organen en regeneratie van het netvlies.

Smithsonischbeschrijft zeomdat ze alomtegenwoordig zijn in onderzoekslaboratoria - "in feite de witte muizen van amfibieën, dankzij hun unieke genetische profiel en hun potentieel om de geheimen van evolutie en regeneratie te ontsluiten."

7. Hun vrijagerituelen omvatten dansen

Wanneer axolotls de leeftijd van zes maanden bereiken, is het tijd voor hen om te paren. Het proces begint met het wrijven van de volwassen dieren over elkaars cloacale gebied, en gaat verder met het samen bewegen op een cirkelvormige, dansachtige manier.

Vrouwtjes leggen ongeveer 100 tot 300 eieren en broeden één keer per jaar in het wild, vaker in gevangenschap. Nadat de eieren veilig zijn afgezet, is er geen verdere betrokkenheid van de ouders. Als de eieren na 10 tot 14 dagen uitkomen, staan ​​de jonge axolotl er alleen voor.

8. Ze zijn ernstig bedreigd

De axolotl komt slechts in een klein gebied in Mexico voor en wordt in het wild ernstig bedreigd.Ze bezetten minder dan vier vierkante kilometer in een leefgebied dat ernstig in verval is als gevolg van ontwikkeling, vervuiling en invasieve soorten. Hun belang voor wetenschappelijk onderzoek en hun vermogen om in gevangenschap te worden gefokt, zouden hun overleving moeten helpen garanderen, maar niet noodzakelijkerwijs in het wild. In 2009 schatten wetenschappers dat hun bevolking met 90% was geslonken. In 2015 werden ze in het wild uitgestorven verklaard, maar een week later werd er één gevonden.

Het aantal axolotls dat nog in het wild leeft, is onzeker. De inspanningen voor natuurbehoud waren gericht op het verhogen van het waterpeil van het Xochimilco-meer, het herstellen van het milieu van de axolotls en het terugdringen van de populatie van invasieve vissoorten zoals tilapia en karper (geïntroduceerd door de Mexicaanse overheid om de voedselonzekerheid voor huishoudens met lage inkomens te verbeteren) in hun leefgebied. .