We leven in een wereld van voortdurende verandering, waar energie stroomt en niets precies hetzelfde blijft. Deze stroom van energie is zichtbaar in alle aspecten van ons leven, maar wordt perfect weergegeven door de fenomenale eb en vloed van de getijden van de oceaan, waar water beweegt en nieuweoceaanhabitatszijn ontdekt.
In dit artikel gaan we diep in op de componenten die de verschillen tussen eb en vloed creëren, de oorzaken ervan, hoe de bewegingen de lokale ecologie beïnvloeden en de algemene kenmerken van deze oceaanbewegingen.
Credit: Linnaea Mallette (links) en NPS (rechts)
Belangrijkste verschillen tussen vloed en eb
- Water niveau:Hoogwater resulteert in een verhoogd waterpeil, terwijl laagwater ervoor zorgt dat het waterpeil in de kustwateren zijn laagste punt bereikt
- Maanpositie en maancyclus:Hoogwater komt voor in gebieden waar de maan het dichtst bij de aarde staat, maar ook aan de andere kant van de aarde; laagwater komt voor in gebieden parallel aan de maan
- Kustgebieden:Bij eb komen grotere delen van de kustgebieden bloot te liggen, terwijl bij vloed deze intergetijdengebieden met water bedekt worden
- Tijdstip:Op de meeste plaatsen zijn er twee getijden per dag, met een tussenpoos van ongeveer 6 uur en 12,5 minuten.
- Golfactie:Hoogwater resulteert in meer water in kustgebieden, wat grotere, krachtigere golven veroorzaakt. De golven bij eb zijn klein en breken verder weg van de kustlijn
Vloed
Wanneer het waterpeil van een bepaalde getijdencyclus het hoogste punt bereikt, wordt dit hoogwater genoemd. Dit niveau verschilt niet alleen per geografische locatie, maar wordt ook rechtstreeks beïnvloed door de maancyclus. Dit betekent dat hoogwater op verschillende tijdstippen zal optreden, maar ook een ander maximumniveau zal bereiken. Bij vloed ervaart een kustlijn de grootste instroom van water.
Wat veroorzaakt hoog water?
Hoogwater wordt voornamelijk veroorzaakt door de zwaartekrachtinteracties tussen onze planeet, de maan en de zon. Omdat de maan de zwaartekrachtsinvloed het dichtst bij de aarde heeft, heeft deze een groter effect op onze getijden dan de zon. Ze blijven echter allebei relevant.
Terwijl de zwaartekracht van de maan aan de aarde trekt, wordt minder dicht materiaal zoals oceaanwater naar de maan getrokken, wat een uitstulping in de oceaan veroorzaakt.
Hoewel deze uitstulping, vergeleken met de hele aarde, nauwelijks waarneembaar is, merken we bij kleinere wezens zoals wij wel een stijging van de zeespiegel. In die zin zou je kunnen zeggen dat vloed de maan volgt.
Gelijktijdig met dit door de maan gecreëerde vloed ontstaat er aan de andere kant van de aarde een ander, maar kleiner, vloedwater. Dit wordt de tegenovergestelde uitstulping genoemd, die in stand wordt gehouden door traagheid.
De kenmerken van hoogwater
Hoewel we weten dat hoogwater resulteert in een hoger waterpeil, is het belangrijk om de kenmerken van hoogwater te begrijpen om een volledig begrip te krijgen.
Water niveau
Hoogwater wordt doorgaans gekenmerkt door de stijging van de waterstanden (dit kan voorkomen in de oceaan of in meren en andere grote watermassa’s). Deze stijging van de waterstanden houdt rechtstreeks verband met de afstand tussen de maan en de aarde, de geografische locatie van het water. waargenomen getij, het getijdenverschil, het kustgebied en de diepte van het plaatselijke waterzeebodem.
Timing van hoogwater
Er zijn doorgaans twee hoogwatertijden per dag. Dit is echter geen exact getal, aangezien de getijden meer worden beïnvloed door de cyclus van de maan dan door die van de zon. Een maandag duurt ongeveer 24 uur en 50 minuten. Daarom zijn er niet altijd twee hoge getijden in één enkele zonnecyclus.
Een typische vloedcyclus duurt daarom ongeveer 12 uur en 25 minuten, hoewel dit ook wordt beïnvloed door de zwaartekracht van de maan, de lokale typografie en de geografische locatie, wat betekent dat de timing van een vloed van regio tot regio zal verschillen. .
Getijdengebied
Het getijdenverschil verwijst naar het verschil in waterstanden tussen eb en vloed. Wanneer het waterpeil zich op het grootste bereik voor de specifieke cyclus bevindt, wordt dit vloed genoemd. Nogmaals, dit bereik zal variëren afhankelijk van verschillende factoren, zoals de nabijheid van de maan tot de aarde en de locatie van het getij.
Tijdens een volle maan, wanneer de maan bijvoorbeeld het dichtst bij de aarde staat, zal er een groter getijdenverschil worden ervaren. Op dezelfde manier, wanneer de oceaanbodem aan de kust ondiep is, vertegenwoordigen de getijden een groter verschil tussen hoog en laag.
Golfactie
Hoogwater brengt meer energie in de golven, wat resulteert in grotere, krachtigere golfbewegingen. Naarmate het waterpeil stijgt, kunnen golven dichter bij de kust komen, wat resulteert in een grotere piek, en dichter bij de kustlijn breken.
Deze extra energie zou kunnen resulteren in de verandering van kustgebieden door het creëren van erosie, het verschuiven van zandbanken en het verplaatsen van rotsen langs de kustlijn.
Relatie met de maan
Hoe dichter de maan bij de aarde staat, hoe groter de zwaartekracht. Dit betekent dat tijdens tijden zoals een volle maan, wanneer de maan het dichtst bij is, de oceaanniveaus de grootste trekkracht zullen ervaren, en daarom zal er een hoger hoogwater worden ervaren.
Wanneer de maan en de zon in één lijn staan met de aarde (nieuwe of volle maan), wordt het maximale getijdenverschil ervaren. Dit staat bekend als springtij.
Laagtij
Laagwater wordt, net als hoogwater, rechtstreeks beïnvloed door de positie van de maan op de aarde; In tegenstelling tot hoogwater komt laagwater echter voor in gebieden op aarde met de minste zwaartekracht. Eb en vloed vinden echter op verschillende plaatsen op de wereld plaats op hetzelfde tijdstip. De gemakkelijkste manier om dit te begrijpen is door naar de aarde te kijken in termen van kompaspunten. Als er sprake is van hoogwater op de Noord- en Zuidpunt, dan zal er sprake zijn van laagwater op de oost- en westpunt.
Wat veroorzaakt eb?
Net als bij hoogwater wordt laagwater veroorzaakt door de zwaartekracht van de maan. Eb is echter een indirect gevolg van deze kracht. Wanneer water naar twee zijden van de aarde wordt getrokken (waarbij hoogwater ontstaat), is het resultaat aan de evenwijdige zijden van de aarde een afname van het watervolume.
Eén manier om hiernaar te kijken is dat als er sprake is van een toename van het water aan twee kanten van de aarde, het water ergens vandaan moet komen. Dit resulteert in minder oceaanwater aan evenwijdige zijden van de maan en dus in eb.
Laagwater is recht evenredig met hoogwater. Dit betekent dat er bij hoogwater ook laagwater zal zijn. Omgekeerd zal tijdens doodtij het verschil tussen eb en vloed kleiner zijn, maar nog steeds proportioneel.
Dat gezegd hebbende, is het belangrijk om te onthouden dat factoren zoals de nabijheid van de maan en de geografie van invloed zijn op eb, net zoals bij vloed.
De kenmerken van eb
Als je eenmaal begrijpt hoe hoogwater werkt, is het een stuk gemakkelijker om laagwater te begrijpen, omdat ze zich op een vergelijkbare maar tegengestelde manier gedragen.
Water niveau
Eb wordt doorgaans gekenmerkt door een daling van de waterstanden. Deze daling zal verschillen afhankelijk van de geografische locatie, de maancyclus en de kusttypografie, maar zal altijd resulteren in een daling van het waterpeil waardoor de getijdenzone bloot komt te liggen en de kustlijn wordt uitgebreid.
Timing van eb
Net als bij hoogwater komt na de maancyclus ongeveer tweemaal per dag laagwater voor. Er zal altijd eb zijn als reactie op vloed, en de omvang van het tij zal gelijk zijn, tegengesteld aan die van vloed.
Hoewel de verandering in het waterpeil hetzelfde is, kan dit echter resulteren in een ander getijdenverschil, afhankelijk van de specifieke locatie.
Getijdengebied
In gebieden met een grotegetijdenverschilDoor eb kunnen grote delen van de oceaanbodem bloot komen te liggen, wat resulteert in een aanzienlijke toename van de kustgebieden. Net als bij vloed zal dit bereik verschillen afhankelijk van de maancyclus en de locatie. Sommige getijdenverschillen zijn erg klein, wat resulteert in een minimaal verschil tussen eb en vloed.
Intergetijdenzones
De intergetijdenzone is het gebied tussen de eb- en vloedlijn dat bij eb bloot komt te liggen.
Wanneer dit gebied watervrij is, worden de uiteenlopende aantallen mariene soorten blootgelegdmosselen, krabben, zeepokken,zeewier, en diverse andere levensvormen die vaak in getijdenpoelen te vinden zijn voor zuurstof en zonlicht, wat een betere overleving en aanpassing mogelijk maakt.
Relatie met de maan
Wanneer de maan het dichtst bij de aarde staat, ervaren we de grootste verandering in de getijden. Omdat volle en nieuwe manen resulteren in springtij, verhoogt dit het hoogwaterniveau en verlaagt het tegelijkertijd het laagwaterniveau.
Op momenten dat de zon en de maan in een rechte hoek ten opzichte van elkaar staan, is er minder zwaartekracht, wat resulteert in zowel een hoger eb als een lager vloed.
Veelgestelde vragen
Zijn eb en vloed hetzelfde als oceaanstromingen?
Hoewel getijden enoceaanstromingenbeide verwijzen naar de beweging van water, ze zijn niet hetzelfde. Getijden verwijzen naar de toename of afname van de waterhoogte, terwijl stromingen verwijzen naar de beweging van water van links naar rechts of heen en weer.
Wat is het grootste getijdenverschil tussen eb en vloed?
De Bay of Fundy, gelegen tussen New Brunswick en Nova Scotia, heeft het hoogste getijdenverschil ter wereld, met waterstanden die tijdens springtij tot 16,3 meter kunnen veranderen.
Is er overal op aarde sprake van twee keer eb en vloed per dag?
Hoewel de meeste plekken op aarde vier keer per dag ervaren (2 hoog en twee laag), is dit niet overal het geval. Sommige plaatsen, zoals de Golf van Mexico, hebben dagelijkse getijden, wat betekent dat ze slechts één keer hoog en één keer laag water per maandag ervaren.
Kunnen we de timing van eb en vloed voorspellen?
Ja, het is mogelijk om de getijden van een bepaalde locatie te voorspellen door gebruik te maken van een getijdenkaart en/of Luna-kalender. Deze kaarten houden rekening met de positie van de aarde, de maan en de zon, evenals met de geografische locatie.
Dat gezegd hebbende, omdat typografie van invloed is op de hoogten van de getijden, zijn deze kaarten niet altijd 100% nauwkeurig en moeten ze meer als richtlijn worden gebruikt.